Przemoc psychiczna w związku

Wakacje trwają w najlepsze. Zagościły również na moim blogu, choć Kancelaria naprawdę intensywnie pracuje. Być może niektórzy z Was, drodzy Klienci, mają teraz nieco więcej czasu, aby przeczytać dzisiejszy wpis oraz obejrzeć film, który stał się jego głównym bohaterem. W ostatnim czasie oddaję się dość regularnie przyjemnościom, jakimi są wieczorne seanse w poznańskim kinie Muza (https://www.kinomuza.pl). Jest to jedno z najstarszych kin w Europie, które promuje wartościowe, pod względem tematycznym oraz artystycznym, filmy. Nie jest celem tego wpisu promowanie Kina, choć serdecznie Wam polecam wizyty w nim, bo jest niezwykle klimatyczne. Dziś – jako adwokatka “od prawa rodzinnego” i psycholog – chcę Wam pokazać oblicza koszmarnej w skutkach, a niepozornej w stosowaniu, przemocy psychicznej. I to na kanwie obejrzanego w “Muzie” filmu pt. “Tylko my dwoje”. Przemoc psychiczna w związku – o tym w dzisiejszym wpisie.

Przemoc psychiczna w związku – fabuła filmu w pigułce

Bohaterowie filmu to Blanche i Greg. Poznają się na imprezie. Pierwsze wspólne dni, miesiące, utwierdzają ją w przekonaniu, że trafiła na idealnego mężczyznę. Szczęście tryska na nas z ekranu. Film przedstawia piękne, radosne, wspólnie spędzane przez bohaterów chwile. Blanche jest tak bardzo zakochana i oczarowana Gregiem, że decyduje się nawet na przeprowadzkę do odległej od dotychczasowego miejsca zamieszkania Lotaryngii, z uwagi na jego zobowiązania zawodowe. Jest to dla niej trudne, bowiem Blanche ma bardzo bliską więź z matką oraz siostrą bliźniaczką. Zdaje się, że Greg też bardzo kocha Blanche. Niedługo po przeprowadzce małżeństwu rodzi się pierwsze dziecko. Pierwszym, zwrotnym momentem w filmie jest ten, w którym Blanche odkrywa, że przeprowadzka do Lotaryngii wcale nie była konieczna. Greg okłamał ją, gdyż sam zainicjował swoje przeniesienie służbowe… Przemoc psychiczna w związku dla widza staje się oczywista. Ale czy dla Blanche też?

Co działo się dalej?

Było coraz gorzej. Greg zaczął pokazywać swoją drugą naturę. Był coraz bardziej kontrolujący. Stopniowo odcinał żonę od rodziny, od znajomych, a także od pracy. Zależało mu na tym, by żona nie pracowała, bo dzięki temu nie miałaby w zasadzie żadnych kontaktów społecznych. Manipuluje Blanche, do tego stopnia, że z czasem zdaje się, iż zaczyna ona tracić kontrolę nad tym, co jest rzeczywistością, a co światem kreowanym przez męża. Z pewnością też traci poczucie własnej wartości, tożsamości. Bohaterka – wcześniej pełna wyrazu, niezależna- zdaje się być całkowicie zdekompensowana. Greg zaś staje się agresywny, miewa wybuchy złości. Angażuje w swoje manipulacje także dzieci. Nie zdradzę Wam bardziej szczegółowo, jak toczyły i zakończyły się losy bohaterów filmu, gdyż liczę, że niniejszy wpis zachęci wielu z Was do jego obejrzenia. I wyciągnięcia, ważnych dla siebie lub innych, wniosków. Film bowiem definitywnie zmusza do różnorodnych refleksji. Jak często przemoc psychiczna jest niezauważana? Ignorowana? Bagatelizowana? I to zarówno przez ofiary, jak i ich otoczenie…

Przemoc psychiczna w związku – aspekty psychologiczny

Aby temu zapobiec, chcę Wam przedstawić kilka ogólnych cech zachowań, które zakwalifikować można jako stosowanie przemocy psychicznej. Przemoc psychiczną stosować można słowem. Chodzi tu zarówno o agresję werbalną (obraźliwe słowa, poniżanie, upokarzanie, w tym w obecności innych osób, szyderstwa, wyzwiska, etc.), jak i słowny szantaż (groźby, manipulacje, aby zmusić osobę do określonego postępowania, decyzji, które nie odpowiadają jej własnym potrzebom). Sprawca może również zachowywać się w określony sposób, tj. izolować ofiarę od bliskich, kontrolować ją (w tym również poprzez naruszanie prywatności: podsłuchy, monitorowanie) albo wręcz przeciwnie – całkowicie lekceważyć ofiarę (jej potrzeby, uczucia), traktując ją, jakby nie istniała. Inne zachowania mogą polegać na wywieraniu presji na ofierze w celu podjęcia przez nią określonych decyzji, zachowań, zastraszaniu, krytykowaniu, wyśmiewaniu…

Przemoc psychiczna w związku- aspekty prawne

Czy przemoc psychiczna ma swoje miejsce w przepisach prawa? Owszem. Tego typu zachowania mogą stać się przedmiotem postępowania dowodowego w sprawie o rozwód. Mogą one stanowić o winie w rozpadzie pożycia małżeńskiego, jeśli przyczyniły się do rozpadu małżeństwa. O tym, czym jest “wina w rozwodzie” pisałam już na moim bloku (https://adwokat-ruszkiewicz.pl/wina-w-rozwodzie-co-to-takiego/). Sądy w swoich wyrokach wskazują min. na to, że : “urządzanie gorszących awantur”, “obrzucanie go najbardziej wulgarnymi wyzwiskami” (tak wyrok SN z dnia 24.05.1952, C275/52), “zniewaga słowna” (tak wyrok SN z 28.08.1951 r., WaC 154/51), czy ” poniżanie przez męża godności osobistej żony, polegające na odmawianiu jej równego poziomu życia, póki nie pracowała zarobkowo oraz na szykanowaniu jej, gdy podjęła pracę” (tak wyrok SN z dnia 9 kwietnia 1953 r., II C 2911/52), mogą być uznane za zawinioną przyczynę rozpadu małżeństwa. Są to zachowania sprzeczne z obowiązkami małżeńskimi, godzą w dobro rodziny. Wywołują poczucie psychicznej dewastacji u jednej ze stron, co prowadzi do rozpadu istniejącej więzi. Przemoc psychiczna może stać się również przedmiotem postępowania karnego.

Podsumowanie

Na koniec chciałabym zaapelować do wszystkich o wrażliwość na tego typu zjawiska. Oczywiście – nie chodzi o “wylewanie dziecka z kąpielą” i kwalifikowanie każdej małżeńskiej czy partnerskiej kłótni jako przemocy psychicznej. Chciałabym po prostu, by osoby, które rzeczywiście doświadczają przemocy psychicznej, mogły liczyć na wsparcie swojego otoczenia. Dlaczego? Dlatego, że same nie zdają sobie już często sprawy z tego, w czym tkwią. Widzę to wielokrotnie w gabinecie swojej Kancelarii. Ofiara przemocy psychicznej może nie mieć dość siły i zasobów, by się z tego wyplątać. Potrzebna może okazać się pomoc psychologiczna (a nawet i psychiatryczna), a także prawna, którą chętnie służę i zapraszam do kontaktu z moją Kancelarią.