Prywatne nagrania w sprawie o rozwód to coraz częściej wykorzystywany dowód w postępowaniu przed sądem. Akta spraw rozwodowych pełne są nośników z zapisanym obrazem i dźwiękiem oraz sporządzonych z nich stenogramów. Sama przesłuchałam już dziesiątki godzin takich nagrań. Wynika to z pewnością z faktu, że nagrywanie stało się w ostatnich czasach bardzo proste, bardzo dostępne. Nagrywać możemy nie tylko dyktafonem, ale również telefonem, a nawet zegarkiem. Czy zastanawialiście się jednak nad tym, jaką moc dowodową mają prywatne nagrania w sprawie o rozwód? Jak podchodzi do nich sąd? Jak je ocenia? Czy je wykorzystuje? O tym wszystkim w dzisiejszym wpisie, a więc zapraszam do lektury!
Czy prywatne nagrania w sprawie o rozwód mogą być dowodem w postępowaniu cywilnym?
Teoretycznie w procedurze cywilnej nie ma żadnego przepisu, który wprowadzałby zakaz dopuszczania takiego dowodu przez sąd. Wręcz przeciwnie, katalog środków dowodowych, które są dopuszczalne w procesie, ma charakter otwarty. Oznacza to, że dowodem może być w zasadzie wszystko to, co zmierza do wyjaśnienia danej sprawy. Sąd po prostu podejmie decyzję, czy taki dowód dopuścić i przeprowadzić (czyli czy się z nim zapozna) czy oddalić (tj. w ogóle się nim nie zajmować). Następnie, w razie dopuszczenie i przeprowadzenia dowodu z prywatnych nagrań, sąd dokona jego oceny. Oznacza to, że sąd przeanalizuje, czy dowód jest wiarygodny, jak został pozyskany, czy wnosi coś istotnego do sprawy, etc.
Prywatne nagrania w sprawie o rozwód– co na to sądy?
Pewnie zastanawiacie się nad tym, jaka jest praktyka orzecznicza sądów w tym zakresie. Otóż liczne orzeczenia dopuszczają tego typu dowody, ale … inne są im skrajnie przeciwne. Przeciwnicy powołują się na to, że nagrywanie (bez zgody i wiedzy rozmówcy, a tak jest przecież najczęściej w sprawach o rozwód) sprzeczne jest z zasadami współżycia społecznego. Przeciwnicy nagrywania rozmówcy i wykorzystywania nagrań w sądzie wskazują, że proceder taki godzi w prawo do swobodnego komunikowania się. Co więcej, nagrywający może prowokować nagrywanego tylko po to, by uzyskać korzystne dla siebie treści. Nagrywany, który nie wie o tym, że dźwięk jest rejestrowany, może dać się ponieść takiej prowokacji.
Co przemawia za dopuszczaniem takich dowodów?
Każdy medal ma dwie strony. Da się zatem znaleźć również argumenty przemawiające za przydatnością dowodów z prywatnych nagrań w sprawach o rozwód. Sprawy rodzinne dzieją się w tzw. czterech ścianach. Często zatem nie ma po prostu innego sposobu na udowodnienie pewnych zdarzeń i twierdzeń, jak tylko poprzez ich nagranie. Dla przykładu wskazać można znęcającego się nad rodziną małżonka, który poza domem zachowuje się jak wzorowy rodzic, małżonek. Nagrania mogą też przydać się odnośnie do małoletnich dzieci, które nie są jeszcze w stanie wyrazić samodzielnie tego, jak traktuje je drugi z rodziców. Zdaje się zatem, że nie można ich jednoznacznie przekreślać.
Na co należy uważać?
Jak już wskazywałam, linia orzecznicza w przedmiotowym temacie nie jest jednolita. Trzeba zatem pamiętać o jednym z orzeczeń Sądu Najwyższego, w którym stwierdza on, że: zagwarantowane konstytucyjnie prawo komunikowania się obejmuje różne formy komunikacji między ludźmi. Mieści się w nim także tajemnica rozmowy. Naruszane przez podsłuch dobro jest więc wartością konstytucyjną (wyrok z dnia 13 listopada 2002 r., I CKN 1150/00). Należy zatem mieć na uwadze, czy fakt udostępnienia w procesie nagrań, nie spowoduje naruszenia cudzych dóbr osobistych. To bowiem może nas narazić na proces o zadośćuczynienie z tego powodu. Jeśli jednak nagranie jest autentyczne i przyczyniło się do wyjaśnienia określonej sprawy, to powinniśmy skutecznie wybronić się w takim procesie.
Nagrania są najczęściej wykorzystywane w sprawach o rozwód z orzekaniem o winie. Więcej na ten temat możecie przeczytać w moim wpisie https://adwokat-ruszkiewicz.pl/rozwod-z-orzekaniem-o-winie/. Ten wpis z kolei odeśle Was do wpisu o tym, jak uzyskać rozwód w ogólności. W razie jakichkolwiek pytań pozostaję do Waszej dyspozycji. W sprawach skomplikowanych zawsze warto skontaktować się z adwokatem lub radcą prawnym, który pomoże przedrzeć się przez tą skomplikowaną procedurę.
